Trung tâm phát triển quỹ đất là gì? Quyền hạn và chức năng

Quỹ đất là gì?

Quỹ đất không chỉ là một thuật ngữ trừu tượng mà còn là biểu hiện cụ thể của diện tích đất trong một đơn vị hoặc một khu vực cụ thể. Nó bao gồm đủ loại đất có sẵn và dưới sự quản lý của các cấp chính quyền cùng các cơ quan ban ngành.

Thực tế, quỹ đất có thể phục vụ cho nhiều mục đích đa dạng như xây dựng các cơ sở hạ tầng công cộng như trường học, bệnh viện hoặc cho các mục đích kinh doanh như doanh nghiệp, khu khách sạn, nhà hàng và nhiều mục đích khác. Quỹ đất được phân chia và cấp cho bất kỳ cá nhân hoặc tổ chức nào có nhu cầu sử dụng, với điều kiện là mục đích sử dụng phải rõ ràng và tuân thủ các quy định pháp luật. Quy trình cấp quyền sử dụng đất được tiến hành thông qua việc xem xét và phê duyệt của các cơ quan có thẩm quyền.

Quỹ đất là loại đất có sẵn và dưới sự quản lý của các cấp chính quyền cùng các cơ quan ban ngành

Trong trường hợp cần sử dụng đất để khai thác và trồng trọt thì cần xem xét tính chất của loại đất và tuân thủ kế hoạch sử dụng đất hàng năm đã được phê duyệt bởi chính quyền địa phương. Nếu sau khi phân bổ mà vẫn còn diện tích đất dư thì cơ quan có thẩm quyền sẽ tổ chức hội họp, rà soát và thống kê tình trạng này. Sau đó, diện tích đất dư sẽ tiếp tục được chia cho những đối tượng có nhu cầu sử dụng.

Theo quy định của pháp luật hiện hành, quỹ đất được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau. Tuy nhiên, hai loại phổ biến mà nhiều người biết đến là quỹ đất công và quỹ đất sạch.

Quỹ đất công là gì?

Trong Luật đất đai 2013, khái niệm về quỹ đất công vẫn chưa được định nghĩa một cách rõ ràng. Tuy nhiên, qua các quy định liên quan, có thể hiểu rằng quỹ đất công thường là phần đất thuộc quyền sở hữu của toàn bộ cộng đồng và được quản lý bởi cơ quan Nhà nước đại diện. Mục đích sử dụng của đất công rất đa dạng, từ việc dành cho các công trình công cộng, an ninh quốc phòng đến các mục đích như giao thông và bảo tồn các di tích lịch sử và văn hóa.

Quỹ đất sạch là gì?

Trong Luật đất đai hiện tại, không có định nghĩa cụ thể về khái niệm "quỹ đất sạch". Thực tế, thuật ngữ này thường được sử dụng để chỉ các khu vực đất đã được cơ quan Nhà nước thu hồi, bồi thường, hỗ trợ tái định cư và giải phóng mặt bằng theo kế hoạch đã được thông qua trước đó.

Việc xây dựng và triển khai quỹ đất sạch đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế và thu hút nguồn vốn đầu tư từ các doanh nghiệp. Điều này giúp tránh tình trạng mất thời gian và chi phí đến từ việc định cư, bồi thường đất, làm chậm tiến độ thi công dự án. Do đó, chính phủ luôn dành sự quan tâm đặc biệt, cả về kinh phí và nhân lực, để xây dựng và phát triển quỹ đất sạch hàng năm.

Trung tâm phát triển quỹ đất là gì?

Theo Điều 5, Khoản 2 của Nghị định số 43/2014, tổ chức phát triển quỹ đất là một tổ chức công, được thành lập và tổ chức lại theo quy định của pháp luật hiện hành. Tổ chức này có một số đặc điểm, quyền và nghĩa vụ nhất định: được công nhận là một pháp nhân, có trụ sở riêng, có con dấu riêng và được phép mở tài khoản để thực hiện các hoạt động theo quy định pháp luật. Hơn nữa, tổ chức này cũng có thể có các chi nhánh phân bố theo các đơn vị hành chính lãnh thổ như quận, huyện, thị xã, thành phố.

Tìm hiểu Trung tâm phát triển quỹ đất

Thực tế thì Trung tâm phát triển quỹ đất dưới sự quản lý trực tiếp của Sở Tài nguyên và Môi trường là tổ chức chịu trách nhiệm về quản lý quỹ đất. Quy trình thẩm định và phân bổ quỹ đất phải tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc về khai thác và quản lý được đặt ra bởi chính phủ. Kinh phí hoạt động của Trung tâm này được quản lý theo các quy định tài chính áp dụng cho các tổ chức công lập. Bằng cách duy trì và quản lý quỹ đất địa phương một cách hiệu quả, đó sẽ là đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế của khu vực.

Cơ cấu tổ chức của Trung tâm phát triển quỹ đất

Cơ cấu tổ chức của Trung tâm phát triển quỹ đất bao gồm:

Lãnh đạo của Trung tâm

Trung tâm Phát triển quỹ đất được cấu thành từ 1 Giám đốc và không quá 2 Phó Giám đốc.

- Giám đốc của Trung tâm là người đứng đầu tổ chức này, chịu trách nhiệm trước Giám đốc của Sở Tài nguyên và Môi trường cũng như trước pháp luật về tất cả các hoạt động của Trung tâm.

- Các Phó Giám đốc của Trung tâm hỗ trợ Giám đốc trong việc chỉ đạo các lĩnh vực công tác cụ thể. Họ chịu trách nhiệm trước Giám đốc và trước pháp luật về các lĩnh vực công tác mà họ được phân công.

Việc bổ nhiệm và miễn nhiệm Giám đốc và Phó Giám đốc của Trung tâm tuân thủ các quy định hiện hành của Nhà nước và quy định về quản lý cán bộ, công chức của Uỷ ban nhân dân tỉnh.

Các phòng chuyên môn, nghiệp vụ

Trong Trung tâm Phát triển quỹ đất cấp huyện, tổ chức này bao gồm các bộ phận chức năng sau:

- Phòng Tổng hợp - Hành chính: Đây là bộ phận chịu trách nhiệm về các công việc tổng hợp và hành chính của Trung tâm.

- Phòng Giải phóng mặt bằng: Được thiết lập để quản lý và thực hiện các công việc liên quan đến việc giải phóng mặt bằng bao gồm việc tiến hành đàm phán, bồi thường và tái định cư.

- Phòng Định giá đất: Chịu trách nhiệm đánh giá và định giá giá trị của các khu đất theo các tiêu chuẩn và quy định pháp luật.

- Phòng Phát triển và Quản lý quỹ đất: Được giao nhiệm vụ phát triển và quản lý quỹ đất bao gồm việc lập kế hoạch sử dụng đất và quản lý tài nguyên đất.

- Phòng Đấu giá xúc tiến thị trường sử dụng đất: Chịu trách nhiệm tổ chức các hoạt động đấu giá và xúc tiến thị trường sử dụng đất, nhằm tăng cường hiệu suất sử dụng đất và thu hút các nhà đầu tư.

Cơ cấu tổ chức của Trung tâm phát triển quỹ đất

 Biên chế

Biên chế sự nghiệp của Trung tâm Phát triển quỹ đất, đối với nhân viên hưởng lương từ ngân sách Nhà nước, được quy định theo kế hoạch hàng năm, trong phạm vi tổng số biên chế sự nghiệp được Ủy ban nhân dân tỉnh giao cho Sở Tài nguyên và Môi trường. Còn đối với biên chế sự nghiệp tự trang trải, việc xác định được thực hiện dựa trên các chỉ tiêu được Sở Nội vụ giao hàng năm.

Nhiệm vụ, quyền hạn của Trung tâm phát triển quỹ đất

Dựa trên quy định pháp lý của Điều 1 và Điều 2 trong Thông tư liên tịch số 16/2015/TTLT-BTNMT-BNV-BTC.

* Chức năng của Trung tâm phát triển quỹ đất (Điều 1) 

Trung tâm phát triển quỹ đất, một tổ chức sự nghiệp công lập trực thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường, có nhiệm vụ chính là tạo ra, phát triển và quản lý quỹ đất. Ngoài ra, Trung tâm còn đảm nhận các công việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; tiếp nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất từ các tổ chức, hộ gia đình và cá nhân; cũng như tổ chức việc đấu giá quyền sử dụng đất và cung cấp các dịch vụ khác liên quan đến lĩnh vực đất đai.

* Nhiệm vụ, quyền hạn của Trung tâm phát triển quỹ đất (Điều 2)

• Chuẩn bị và triển khai kế hoạch thu hồi đất theo kế hoạch sử dụng đất hàng năm của các địa phương thuộc tỉnh để tiến hành bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.
• Phát triển và thực hiện các phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi có sự thu hồi đất từ phía Nhà nước.
• Tổ chức lập dự án đầu tư và triển khai xây dựng hạ tầng trên đất để chuẩn bị cho việc đấu giá quyền sử dụng đất, theo sự giao của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
• Quản lý các khu đất đã giải phóng mặt bằng, đất nhận chuyển nhượng nhưng chưa có dự án đầu tư hoặc chưa được đấu giá quyền sử dụng đất cũng như quản lý đất đã thu hồi và nằm trong phạm vi trách nhiệm của Tổ chức phát triển quỹ đất theo quy định của Luật Đất đai.
• Tổ chức các phiên đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật.
• Lập phương án sử dụng và khai thác quỹ đất đã được giao quản lý nhưng chưa có quyết định giao đất hoặc cho thuê đất.
• Cung cấp các dịch vụ liên quan đến bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi có sự thu hồi đất từ phía Nhà nước, đấu giá quyền sử dụng đất, cũng như tư vấn về xác định giá đất và cung cấp thông tin về địa điểm đầu tư và giá đất theo yêu cầu.
• Cung cấp hồ sơ, bản đồ và thông tin liên quan đến đất đai, nhà ở và các tài sản khác kèm theo đất theo quy định của pháp luật.

Quản lý nhân sự, tài chính và tài sản của Trung tâm theo quy định của pháp luật và thực hiện các báo cáo theo quy định của pháp luật về các lĩnh vực công tác được giao, cụ thể như:

- Tiến hành đo đạc và lập bản đồ địa chính, trích đo thửa đất và khu đất phục vụ cho việc lập hồ sơ địa chính.

- Thực hiện điều tra, khảo sát để lập quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất, tạo ra bản đồ hiện trạng sử dụng đất, bản đồ quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất cấp huyện và tỉnh.

- Tiến hành đo vẽ mặt cắt dọc, mặt cắt ngang, bình đồ tuyến, phóng tuyến và cắm mốc theo quy hoạch.

- Thực hiện đo đạc để lập bản đồ địa hình với các tỷ lệ khác nhau như 1/500, 1/1.000, 1/2.000, 1/5.000 và 1/10.000; cập nhật hệ thống bản đồ địa hình quốc gia.

- Tiến hành đo đạc và lập bản đồ địa giới hành chính, tạo ra bản đồ hành chính cho các cấp quản lý khác nhau.

- Thực hiện các nhiệm vụ khác theo sự quyết định và phân công của Ủy ban nhân dân tỉnh, cũng như của Sở Tài nguyên và Môi trường.

Kinh phí hoạt động của tổ chức phát triển quỹ đất

Theo quy định tại Điểm b, Khoản 2, Điều 5 của Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 của Chính phủ, các nguồn kinh phí cho Tổ chức phát triển quỹ đất được xác định như sau:

Theo Khoản 2, Điều 4, Thông tư liên tịch 16/2015/ TTLT-BTNMT-BNV-BTC ngày 04/04/2015 của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nội vụ và Bộ Tài chính, kinh phí hoạt động của Tổ chức phát triển quỹ đất bao gồm:

- Kinh phí thường xuyên bảo đảm hoạt động, sau khi cân đối với thu nhập từ các hoạt động sự nghiệp, tuân thủ quy định hiện hành để phù hợp với cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công lập.

- Thu nhập bao gồm các khoản từ: bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, quản lý dự án đầu tư xây dựng, quản lý và khai thác quỹ đất, quản lý và khai thác quỹ nhà đất, phí đấu giá và bán hồ sơ đấu giá, lãi từ hoạt động liên doanh, liên kết và tiền gửi tổ chức tín dụng, cùng các dịch vụ và hoạt động khác theo quy định pháp luật.

- Ngân sách nhà nước, Quỹ phát triển đất hoặc Quỹ đầu tư phát triển, cũng như các quỹ tài chính khác được ủy thác theo quyết định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.

- Vốn từ hoạt động liên doanh, liên kết để thực hiện các chương trình, phương án, dự án đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

- Các nguồn viện trợ, tài trợ và nguồn khác theo quy định của pháp luật.

Tìm hiểu kinh phí hoạt động của tổ chức phát triển quỹ đất

Trong bài viết trên, Unlock Dream Home đã cung cấp cho bạn cụ thể chi tiết về Trung tâm phát triển quỹ đất là gì? Quyền hạn và chức năng của nó. Hi vọng có thể đem đến cho bạn đầy đủ yếu tố minh bạch và công bằng khi thực hiện các giao dịch liên quan đến đất đai.