Cơ sở hạ tầng là gì? Phân loại và đặc điểm của cơ sở hạ tầng
Trong cuộc sống hàng ngày, người ta thường đề cập đến "cơ sở hạ tầng", nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về ý nghĩa thực sự của nó. Cơ sở hạ tầng chính là một trụ cột quan trọng và không thể thiếu trong mọi khía cạnh của cuộc sống xã hội, góp phần quyết định trong sự phát triển và tiến bộ của xã hội con người. Vậy thông tin cụ thể về cơ sở hạ tầng là gì? Vai trò của cơ sở hạ tầng của xã hội là như thế nào? Tất cả sẽ được bật mí qua bài viết dưới đây của Unlock Dream Home.
Khái niệm chung về cơ sở hạ tầng là gì?
Cơ sở hạ tầng của Việt Nam là gì? Cơ sở hạ tầng đại diện cho tất cả những quan hệ sản xuất kết hợp thành cơ cấu kinh tế của xã hội. Thông thường, cơ sở hạ tầng của một giai đoạn lịch sử nhất định bao gồm: quan hệ sản xuất thống trị, quan hệ sản xuất tàn dư cũng như quan hệ sản xuất mầm mống. Đây là một khái niệm phổ quát để ám chỉ mạng lưới gồm đường bộ, đường sắt, bệnh viện, trường học, hệ thống thủy lợi, cấp nước và nhiều yếu tố khác.
Khái niệm chung về cơ sở hạ tầng là gì?
Cấu trúc cơ sở hạ tầng có những điểm quan trọng như sau:
+ Cơ sở hạ tầng xã hội phản ánh sự tiến triển liên tục của lực lượng sản xuất với việc thừa hưởng, phát huy và phát triển.
+ Một hệ thống cơ sở hạ tầng phát triển đồng bộ và hiện đại sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tăng cường hiệu quả năng suất và góp phần giải quyết các vấn đề xã hội.
+ Một hệ thống cơ sở hạ tầng sẽ trở thành rào cản lớn đối với sự phát triển của chính nó.
>> Tìm hiểu bài viết Cách tìm mua nhà chính chủ không qua môi giới
Phân loại cơ sở hạ tầng
Về lĩnh vực kinh tế và xã hội
+ Cơ sở hạ tầng kinh tế đóng vai trò quan trọng trong việc phục vụ quá trình sản xuất và lưu thông hàng hóa. Nó bao gồm hệ thống đường xá, giao thông vận tải, thủy lợi, cấp thoát nước, sân bay, bến cảng...
+ Cơ sở hạ tầng xã hội chịu trách nhiệm đảm bảo các điều kiện cơ bản cho hoạt động văn hóa, xã hội và đời sống của con người bao gồm lĩnh vực y tế, giáo dục, văn hóa, xã hội và các công trình công cộng.
+ Cơ sở hạ tầng môi trường đóng góp vào việc bảo vệ, duy trì và cải thiện môi trường sống. Các công trình phòng chống thiên tai, bảo vệ đất, rừng, biển và hệ thống xử lý chất thải công nghiệp là các yếu tố quan trọng trong lĩnh vực này.
+ Cơ sở hạ tầng an ninh quốc phòng tạo điều kiện về vật chất và kỹ thuật cho lĩnh vực này bao gồm hệ thống cơ sở vật chất để sản xuất, bảo quản và bảo dưỡng vũ khí, khí tài...
Về ngành kinh tế quốc dân
Phân loại theo các ngành kinh tế quốc dân, cơ sở hạ tầng được chia thành nhiều lĩnh vực bao gồm cơ sở hạ tầng giao thông vận tải, năng lượng, bưu chính, thủy lợi, xây dựng, văn hóa xã hội, giáo dục, y tế...
Trong lĩnh vực xây dựng, cơ sở hạ tầng đóng vai trò vô cùng quan trọng. Nó bao gồm hầu hết các thành phần của cơ sở hạ tầng khác và đóng góp quan trọng trong việc hoàn thiện và thúc đẩy sự phát triển của các lĩnh vực khác trong đời sống xã hội.
Về vùng lãnh thổ và khu vực cư dân
Đầu tư cơ sở hạ tầng ở Việt Nam theo vùng lãnh thổ và khu vực dân cư bao gồm cơ sở hạ tầng đô thị, cơ sở hạ tầng nông thôn, cơ sở hạ tầng kinh tế biển, cơ sở hạ tầng đồng bằng…
Cơ sở hạ tầng tại các khu vực lãnh thổ và dân cư đông đúc
Về các cấp quản lý
Cơ sở hạ tầng được phân chia thành các cấp quản lý, bao gồm cấp trung ương và cấp địa phương:
+ Tại cấp trung ương, quản lý các cơ sở hạ tầng có quy mô lớn như hệ thống đường quốc lộ, đường sắt, sân bay, bến cảng...
+ Tại cấp địa phương, quản lý các cơ sở hạ tầng giao cho tỉnh/huyện/xã như cầu đường, kênh rạch, cơ sở giáo dục, y tế, văn hóa...
Phân loại này giúp đảm bảo trách nhiệm cũng như tăng tính chủ động của các cấp chính quyền trong việc tận dụng nguồn vốn đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng ở địa phương. Đồng thời, nó cũng giúp quản lý và sử dụng cơ sở hạ tầng trong phạm vi quản lý một cách hiệu quả.
Về tính chất và đặc điểm
Cơ sở hạ tầng có thể được phân thành hai hình thái: hình thái vật chất và hình thái phi vật chất:
+ Cơ sở hạ tầng hình thái vật chất bao gồm các công trình như hệ thống đường giao thông, điện, kênh rạch, trường học, cơ sở y tế, cơ sở quốc phòng và an ninh...
+ Cơ sở hạ tầng hình thái phi vật chất liên quan đến hệ thống thiết kế xã hội, cơ chế hoạt động, an ninh trật tự, thủ tục hành chính... Tất cả những yếu tố này đều có liên quan đến điều kiện và môi trường phục vụ cho các hoạt động văn hóa, kinh tế và xã hội.
Vai trò cơ sở hạ tầng của Việt Nam đối với kiến trúc thượng tầng
+ Cơ sở hạ tầng là nguồn gốc của kiến trúc thượng tầng, trong đó kiến trúc thượng tầng sẽ phản ánh một cách cụ thể cơ sở hạ tầng.
+ Cơ sở hạ tầng có vai trò quyết định về nội dung, tính chất và kết cấu của kiến trúc thượng tầng.
+ Sự biến đổi căn bản trong cơ sở hạ tầng sẽ dẫn đến những thay đổi tương ứng trong kiến trúc thượng tầng.
Vai trò của cơ sở hạ tầng tại Việt Nam
Tóm lại, sau khi tìm hiểu về cơ sở hạ tầng là gì? chúng ta có thể hiểu được rằng cơ sở hạ tầng không chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của mọi người mà còn định hình tương lai và sự phát triển của xã hội. Từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho giao thông, sản xuất, giáo dục và các hoạt động khác, cơ sở hạ tầng đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống và tạo ra sự tiến bộ toàn diện.