Cửu huyền thất tổ là gì? Bàn thờ, mâm cúng Cửu huyền thất tổ
Với những ai mới bắt đầu tìm hiểu văn hóa thờ cúng dân gian Việt Nam chắc hẳn sẽ không khỏi thắc mắc Cửu Huyền Thất Tổ là gì và thờ như thế nào cho đúng. Do đó, trong bài viết sau, UNLOCK DREAM HOME sẽ giúp bạn giải đáp chi tiết về vấn đề trên và cách thờ cúng sao cho đúng nghi lễ nhất.
Cửu Huyền Thất Tổ là gì?
Cửu Huyền Thất Tổ là khái niệm đặc biệt trong văn hóa thờ cúng dân gian Việt Nam. Để giải đáp rõ hơn về từ ngữ này, bạn có thể hiểu như sau:
- Cửu huyền: Đề cập đến 9 đời hay 9 thế hệ, bao gồm: cao - tằng - tổ - cha - mình - con - cháu - chắt - chút.
- Thất tổ: Ám chỉ 7 đời tổ bao gồm: phụ (cha) - tổ (ông nội) - tằng (ông cố, ông cụ) - cao (ông sơ) - thái (ông sờ) - huyền (tổ đời thứ 5) - hiền (tổ đời thứ 6).
Cúng Cửu Huyền Thất Tổ là phong tục lâu đời của người Việt
Ý nghĩa của thờ Cửu Huyền Thất Tổ trong đời sống tâm linh của người Việt
Thờ cúng Cửu Huyền Thất Tổ không chỉ là biểu hiện lòng thành kính của con cháu đối với tổ tiên, tiền nhân đã có công trong việc sinh dưỡng và dạy dỗ mà còn là biểu tượng của việc truyền đạt tri thức văn hóa qua nhiều thế hệ. Đây là một phần không thể thiếu trong văn hóa truyền thống của Việt Nam thể hiện qua các nguyên tắc như "Uống nước nhớ nguồn", "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây". Về phong thủy, tranh Cửu Huyền Thất Tổ được xem là một biểu tượng mang lại may mắn và tài lộc cho gia đình.
>>> Cùng tìm hiểu thêm: Gợi ý văn khấn chuyển bàn thờ Thần Tài ngắn gọn
Các loại Cửu Huyền Thất Tổ phổ biến hiện nay
Hiện nay có 3 loại Cửu Huyền Thất Tổ được sử dụng phổ biến nhất.
Bài vị Cửu Huyền Thất Tổ
Đây được xem là biểu tượng tinh túy nhất của văn hóa tâm linh Việt Nam, bài vị sẽ được thiết kế tỉ mỉ đến từng chi tiết. Ưu điểm của bài vị Cửu Huyền Thất Tổ là gọn nhẹ, vững chắc, có thể đặt ở các vị trí thờ cúng có độ ổn định cao, kích thước nhỏ phù hợp với mọi loại bàn thờ.
Tranh thờ Cửu Huyền Thất Tổ
Tranh Cửu Huyền Thất Tổ thường có kích thước từ nhỏ đến lớn tùy thuộc vào sở thích của gia chủ. Đối với những loại tranh này sẽ thường cần có chân đế để đặt thẳng đứng. Tranh Cửu Huyền Thất Tổ đa dạng về phong cách, họa tiết và giá cả phải chăng nên cũng rất được ưa chuộng.
Bạn có thể bố trí thêm tranh trên bàn thờ Cửu Huyền Thất Tổ để tăng sự nổi bật
Liễn thờ Cửu Huyền Thất Tổ
Đây là dạng tranh Cửu Huyền Thất Tổ có giá cao hơn hai loại trên, thường đặt ở vị trí trung tâm của bàn thờ, tạo điểm nhấn cho không gian thờ cúng. Ưu điểm của liễn thờ là thiết kế đẹp mắt, làm nổi bật không gian thờ cúng, mang lại sự sang trọng và phú quý.
Cách thờ Cửu Huyền Thất Tổ
Cách thờ cúng Cửu huyền thất tổ trong mỗi gia đình Việt Nam thường rất đa dạng. Một số người tin rằng "âm phù dương trợ", nghĩa là việc thờ cúng tổ tiên cẩn thận sẽ mang lại phúc lợi cho con cháu trong tương lai khi nhận được bảo hộ từ ông bà, tổ tiên trong mọi hoàn cảnh.
Nhiều gia đình cho rằng nên thờ Cửu Huyền Thất Tổ ngay từ khi cha mẹ còn sống. Tuy nhiên, một số khác không đồng ý với quan điểm này vì nếu thờ cúng khi cha mẹ còn sống có thể được hiểu nhầm như đang chờ đợi họ qua đời.
Mỗi gia đình sẽ có cách cúng Cửu Huyền Thất Tổ khác nhau
Một số gia đình kiêng kỵ việc treo tranh thờ cúng Cửu Huyền Thất Tổ nhưng quan điểm này được coi là sai lầm trong tâm linh. Thờ cúng Cửu huyền thất tổ không chỉ là biểu hiện của lòng thành kính của con cháu đối với những người đã khuất mà còn là cách giáo dục và nhắc nhở họ giữ vững lòng biết ơn và hiếu thuận với ông bà, cha mẹ.
Cách lập bàn thờ Cửu Huyền Thất Tổ
Khi đã hiểu về ý nghĩa của Cửu Huyền Thất Tổ, việc lập bàn thờ sẽ trở nên vô cùng quan trọng. Quá trình này yêu cầu sự cẩn thận và tỉ mỉ từng chi tiết từ phía gia chủ.
- Chuẩn bị vật phẩm thờ cúng: Bạn cần sắp xếp các đồ vật như bát hương (có thể là 1 hoặc 3 bát), bình hoa, mâm bồng để đựng trái cây, kỷ nước, đèn dầu, bộ ấm chén trà, nậm rượu, chân nến và đũa thờ,...
- Tẩy uế và bố trí vật phẩm: Trước khi đặt lên bàn thờ, các vật phẩm cần được tẩy uế để thể hiện lòng thành kính.
- Thực hiện các bước cúng lễ: Gia chủ cần tuân theo các bước quy định trong nghi thức thờ cúng, đặc biệt khi bốc bát hương.
- Thắp nhang và cúng lễ: Sau khi bốc bát hương, gia chủ thực hiện lễ cúng và đọc bài văn khấn sau đó thắp nhang để an vị bàn thờ.
- Phân phát đồ cúng: Sau khi nhang đã cháy hết, gia chủ có thể phân phát đồ cúng cho các thành viên trong gia đình nhưng cần tránh mang cho người ngoài để tránh mất mát tài lộc.
Cửu Huyền Thất Tổ được đặt ở đâu? Ai là người được thờ Cửu Huyền Thất Tổ
Cửu Huyền Thất Tổ thường được treo ở vị trí trung tâm trên bàn thờ và gần tường ở phía trên. Việc căn chỉnh cần đảm bảo không che khuất tấm liễn trước và tránh treo quá cao để không làm mất sự cân bằng tổng thể của không gian.
Ngoài liễn thờ Cửu Huyền Thất Tổ, gia chủ có thể bổ sung bộ hoành phi câu đối, cuốn thư câu đối xung quanh để tạo điểm nhấn cho không gian thờ phụng. Việc lựa chọn kích thước phù hợp, treo cố định và lau dọn thường xuyên cho ban thờ là điều cần thiết mà mỗi gia đình cần lưu ý.
Bàn thờ cúng Cửu Huyền Thất Tổ thường được đặt ở trung tâm phòng thờ
Bàn thờ Cửu Huyền Thất Tổ thường được đặt tại nhà thờ Tổ hoặc bàn thờ của con trưởng trong gia đình. Tuy nhiên, trong xã hội hiện đại, ngay cả những người con thứ cũng có thể thờ cúng Cửu Huyền Thất Tổ, quan trọng nhất vẫn là lòng thành tâm và sự tôn trọng đối với tổ tiên và cội nguồn của mỗi người.
>>> Tham khảo thêm: Những vị trí cần tránh khi lập bàn thờ thổ công
Bài cúng Cửu Huyền Thất Tổ phổ biến
Trước khi thắp hương cúng Cửu huyền thất tổ, gia chủ cần ăn mặc chỉnh tề, thắp đèn và đốt hương. Sau đó, gia chủ đứng thẳng trước bài vị vái 3 lạy và đưa tay lên trán để đọc bài kinh Cửu Huyền Thất Tổ sau:
“Hôm nay là ngày… tháng… năm…
(Chúng) con tên là…, …. tuổi, ngụ tại địa chỉ…
Được ngày lành tháng tốt, (chúng) con thành tâm kính thỉnh Cửu huyền thất tổ, nội ngoại tông thân, đồng lai lâm tọa vị, chứng minh lòng thành của con cháu.
Kính mong Cửu huyền thất tổ anh linh, phù hộ độ trì cho (chúng) con và gia đình được bình an, mạnh khỏe, bệnh tật tiêu trừ, tai qua nạn khỏi, công việc làm ăn được thuận lợi, may mắn.
(Chúng) con thành tâm kính thỉnh và hết sức biết ơn cao cả của Cửu huyền thất tổ và nội ngoại tông thân.
Kính thỉnh!”
Sau khi đọc xong bài kinh, gia chủ tiếp tục vái 3 lạy và cắm nhang vào bát hương. Sau đó sẽ mang bát nước lạnh xuống và thay bằng nước trà. Các thành viên trong gia đình cùng quỳ xuống và lạy 4 lạy rồi đứng dậy và vái 3 lạy để hoàn thành lễ cúng.
Bạn cần chuẩn bị trước bài văn cúng Cửu Huyền Thất Tổ
Thờ cúng tổ tiên bao nhiêu đời thì dừng lại?
Theo phong tục thờ cúng truyền thống, con trai trưởng thường đảm nhận trách nhiệm thờ cúng ông bà, tổ tiên. Khi các thành viên lập gia đình riêng, việc thờ cúng thường được giản lược bằng việc chỉ thờ cúng ông bà cha mẹ, không thờ nhiều thế hệ như trước.
Đối với những người thờ cúng chính trong gia đình, gia chủ có thể thờ cúng nhiều đời. Con thờ cha mẹ được gọi là thờ 1 đời, cháu thờ ông bà là thờ 2 đời, cháu chắt thờ ông bà là thờ 3 đời và cháu sơ thờ ông bà là thờ 4 đời.
Tùy vào phong tục mà cúng Cửu Huyền Thất Tổ có thể dừng lại ở đời thứ 3
Truyền thống xưa thường dừng lại việc thờ cúng tổ tiên, ông bà đến đời thứ 5. Tuy nhiên, trong xã hội hiện đại, các quy định gia đình dần thay đổi và việc thờ cúng thường dừng lại ở đời thứ 3.
Những lưu ý khi đặt bài vị Cửu Huyền Thất Tổ
Bài vị Cửu Huyền Thất Tổ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong nghi lễ thờ cúng do đó khi đặt bài vị này, gia chủ cần tuân thủ một số nguyên tắc cơ bản để tránh việc phạm vào những điều kiêng kỵ:
- Bài vị không nên được đặt trong hộp kín, lồng kính hoặc bị chèn ép bởi các vật phẩm khác.
- Hạn chế đặt bài vị ở vị trí dưới chân Phật. Thay vào đó, nên đặt lệch sang một bên hoặc ở phía dưới.
- Nếu trong nhà có bàn thờ Phật thì bài vị Cửu Huyền Thất Tổ nên đặt ở vị trí thấp hơn so với bàn thờ Phật.
- Gia chủ cần duy trì việc lau dọn bàn thờ thường xuyên để thể hiện sự tôn trọng và tôn nghiêm đối với không gian thờ cúng.
- Khi đặt đồ cúng trên bàn thờ, nên chọn mua những đồ tươi như hoa, trái cây và thường xuyên thay rượu, nước mới cho bàn thờ.
Trên đây là những thông tin Cửu Huyền Thất Tổ cũng như cách thờ cúng sao cho đúng phong tục dân gian Việt Nam. Hy vọng bài viết này của UNLOCK DREAM HOME đã cung cấp đến bạn những thông tin mới nhất và đừng quên truy cập website để đón học thêm nhiều kiến thức hữu ích khác.